ABD Merkez Bankası'nın çarşamba günü üst üste üçüncü yüzde 0,75 puanlık faiz artışını açıklamasıyla doların değer kazanmasının ardından İngiltere, İsviçre ve Norveç merkez bankaları da bugün faiz artışına gitti. İngiltere ve Norveç  0.5 puan; İsviçre 0.75 puan faiz artışı yaparken, Japonya negatif faiz oranlarını koruyan dünyadaki tek ülke konumunda.

Japonya, 24 yıldır ilk kez kendi para birimi Japon yenini güçlendirmek için müdahale etti. 

Doların güçlenmesi borçlanma maliyetlerinde keskin artışlara yol açınca diğer merkez bankaları döviz kurlarını dolar karşısında müdahale veya faiz artırımları yoluyla desteklemek üzere harekete geçti. Ekonomistler bu durumu "ters kur savaşı" olarak adlandırıyor.

Ancak Türkiye Merkez Bankası tam tersi yönde hareket etti ve enflasyonun geçen ay yüzde 80'in üzerine çıkmasına rağmen bir haftalık repo faizini yüzde 13'ten yüzde 12'ye düşürerek alışılmışın dışında politikasını sürdürdü. TL’nin dolar karşısında değer kaybetmesi gün içinde hızlandı. 

Yatırımcılar FED'in ve diğer önde gelen merkez bankalarının enflasyonu kontrol altına almak için faizi beklenenden daha yüksek oranlarda artıracağına inanıyor. Bu da tahvil getirilerini ve doları yükseltirken, yen, sterlin ve euro da dahil diğer büyük para birimlerinde aşağı yönlü kayıplara neden oldu.

Yen, bu yıl dolar karşısında değerinin yaklaşık beşte birini kaybetti, bu da ithalat fiyatlarını yükseltti ve Japonya'nın değişken gıda fiyatları hariç çekirdek tüketici fiyatları sekiz yılın en yüksek seviyesine çıktı. 

Resmi verilere göre, Japonya 1998'den beri ilk kez bugün dolar sattı. Yen birkaç dakika içinde dolar karşısında değer kazanarak 142.39 yene yükseldi. Para biriminin 2016'dan bu yana en dalgalı kabul edilen gününde, Japonya Merkez Bankası'nın faiz oranlarıyla ilgili ileriye dönük hedeflerini değiştirmeyeceği ve ultra uzlaşmacı politikasına bağlı kalacağının sinyalini vermesinin ardından yen dolar karşısında daha önceki 145,89’a kadar tekrar düştü.

Dünya Bankası'nın başekonomisti Indermit Gill’in elli yıldır küresel para ve maliye politikasının en önemli sıkı para politikası olarak tanımladığı süreçte gelişmekte olan ekonomiler özellikle savunmasızdır. Financial Times ile yaptığı röportajda Indermit Gill, birçok düşük gelirli ülkenin borç sıkıntısına girebileceği konusunda uyardı. Dünya Bankası başekonomisti "Bu ülkelerin küresel finansal krizden önceki ve şimdiki durumlarına bakarsanız, çok daha zayıflar. Zayıf girersen, genellikle daha zayıf çıkarsın" dedi. 

Enflasyonla mücadele etmeye çalışan merkez bankalarının güçlenen dolar karşısında tersine bir kur savaşı başlatması gelişmekte olan ekonomiler için ise daha da zorlayıcı finansal koşullar anlamına geliyor.
Kaynak: Financial Times