Dünya

Dünyadan kısa kısa...

Dünyadaki son gelişmeler:

ABD’de, Teksas Uvalde’deki bir ilkokula saldıran bir adam en az 19 çocuğu  ve iki yetişkini vurdu ve öldürdü. 

Teksas valisi Greg Abbott, 18 yaşındaki katil zanlısının polis tarafından öldürüldüğünü açıkladı. Bu sene daha önce New York, Buffalo’da ve Güney Kaliforniya'da toplu katliamlar yapılmıştı. ABD Başkan Joe Biden, Amerikalılara "silah lobisine karşı durmaları" için neredeyse yalvardı. ABD Federal Soruşturma Bürosu'nun yeni verilerine göre, ABD'de rasgele toplu cinayet olayları 2017'den bu yana yaklaşık %97 arttı.

Tekrarlanan bu trajedilere rağmen, Amerikalıların çoğu silah satışına kontrol getirilmesini tercih etmiyor. Araştırma şirketi Gallup'un 2021 araştırmasına göre, Amerikalıların sadece %52'si ateşli silahların satışına yönelik yasaların katılaştırılmasını talep ediyor. 2018'deki araştırmada ise Amerikalıların % 67'den fazlası silah satışının daha katı hale getirilmesi gerektiğine inanıyordu. Bu arada, yıllık silah üretimi 2000 yılında 3,9 milyon ateşli silahtan 2020 yılında 11,3 milyona yükseldi. Bu nedenle Kongre'nin silah kontrol yasasını geçirmesi pek olası değil. 

Güney Kore Hükümeti, Kuzey Kore'nin nükleer bir patlatma cihazı ile deney yaptığını duyurdu. Kuzey Kore yaklaşık beş yıl sonra ilk kez bir nükleer test yapıyor. Çarşamba günü erken saatlerde Kuzey Kore kıtalararası bir balistik füze de dahil olmak üzere üç füze fırlattı. Kuzey Kore'nin BM Güvenlik Konseyi tarafından kıtalararası balistik füzeleri test etmesi yasaklandı, ancak son zamanlarda testlere tekrar başladı.

ABD'de Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerinde Trumpçı olmayan aday kazandı

ABD’de Trumpçı olmayan Georgia eyaleti valisi Brian Kemp, eyaletdeki Cumhuriyetçi Parti ön seçimlerini Trump’a rağmen kazandı. Trump, kendisine sadık olan eski senatör David Perdue'yu destekledi. Kemp’in kazanması kasım ayındaki ara seçimlerde partideki Trumpçı olmayan Cumhuriyetçileri cesaretlendirebilir.

Macaristan'da aşırı sağcı Başbakan Viktor Orban olağanüstü hal ilan etti

Macaristan’ın aşırı milliyetçi başbakanı Viktor Orban, Ukrayna'daki savaşın ve Rusya'ya yönelik yaptırımların yarattığı "ekonomik kriz" nedeniyle ülkede olağanüstü hal ilan etti. Viktor Orban Rusya Devlet Başkanı Putin’e yakınlığı ile de tanınıyor. Olağanüstü hal, Orban’ın ve hükümetinin parlamentoyu atlayarak kararnameyle ülkesine yönetmesini sağlayacak. Moldova'da ise eski cumhurbaşkanı ve ülkenin Rusya yanlısı muhalefet partisinin başkanı İgor Dodon hakkında yolsuzluk ve vatana ihanet suçlamasıyla soruşturma açılmıştı.

ABD Hazine Bakanlığı, Rusya'nın dolar cinsinden borcunu ödemesini engelleyeceğini ve yakında Rusya’nın temerrüde düşme olasılığını artıracağını duyurdu. Amerikan bankaları ve yatırımcıları, savaş başladığından beri Rus tahvil ödemelerini işleme koymakta ve almakta özgürdü, fakat bu lisanslar çarşamba günü sona eriyor. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, Rusya'nın temerrüde düşmesinin çok az etkisi olacağını, çünkü Rusya'nın "küresel sermaye piyasalarından zaten kopuk" olduğunu söyledi.

Amerika'daki yeni konut satışları mart ayından nisana kadar %16,6 oranında düştü ve bu da artan faiz oranlarının ülkenin aşırı ısınmış konut piyasasını soğuttuğunu gösteriyor. Mevsimsellikten arındırılmış yıllık orandaki düşüşe göre, 709.000 konuttan 591.000’i satıldı. Bu da 2013'ten bu yana konut satışlarında yaşanan en büyük aylık düşüş oldu. İpoteklerin daha yüksek faizli olması alıcı talebini azaltıyor olabilir. Bunun yanı sıra inşaat sektöründe sınırlı arz ve durgunluk da görülüyor.

Dünyanın en büyük hammadde ticareti yapan şirketi Glencore Afrika'da 7 rüşvet olayından ötürü suçlamaları kabul etti

Dünyanın en büyük hammadde ticareti yapan şirketi Glencore, İngiltere ve Amerika'daki rüşvet ve yolsuzluk suçlamalarından suçlu bulunduğunu ve cezai ve hukuki soruşturmaları çözmek için en az 1,2 milyar dolar ödeyeceğini açıkladı. İngiltere'deki yolsuzlukla mücadele müfettişleri, dünyanın en büyük emtia tüccarını, Afrika'dan petrol alımını güvence altına almak için yedi ayrı olayda rüşvet vermekle suçladı. Glencore, Amerikalı savcılarla yaptığı anlaşmanın bir parçası olarak, üç yıl boyunca bağımsız bir uyum komitesinin izlemesinden geçmeyi kabul etti.

Partygate hakkındaki resmi karar

Covid-19 karantinaları sırasında İngiliz Hükümeti'nin resmi konutta yaptığı içkili partiler skandalı olarak "Partygate" ile ilgili uzun zamandır ertelenen bir rapor, çarşamba günü nihayet yayınlanabilir. Polis, Covid yasalarının ihlaliyle ilgili soruşturmasını tamamladı ve Başbakan Boris Johnson, eşi ve Maliye Bakanı dahil olmak üzere 83 kişiye 126 para cezası verdi. 

Üst düzey soruşturma memuru Sue Gray'in yeni hazırladığı bir başka raporu ise en azından parti müdavimlerinin fotoğraflarda ellerinde içki bardakları olduğu için daha da zararlı sonuçlara neden olabilir. Johnson'ın 23 Mayıs'ta, elinde içki bardağıyla çekilmiş bir fotoğrafı yayınlanınca siyasette adeta bir fırtınaya neden oldu. Bakanlık davranışlarını değerlendiren ve korkusuzluğu ile bilinen Gray'in suçlamaları yapmaktan geri durması pek mümkün değil. Johnson'ın kendisini tekrar Parlamento'da savunması gerekecek. İngiltere Başbakanı'nın siyasi kariyeri risk altında...

George Floyd bugün anılıyor

Bugün, ABD’de George Floyd'un beyaz bir polis memuru tarafından öldürülmesinin ikinci yıldönümü. 2020'de 25 Mayıs'da yaşanan olay küresel protestolara yol açtı. Polis memuru Derek Chauvin boynuna diz çökerken Floyd'un nefes alamadığını gösteren video dünya çapında izlendi. Ölümünün ikinci yıldönümü, çarşamba günü öldüğü Minneapolis'te ve diğer yerlerde mum ışığında nöbetlerle anılacak.

Chauvin cinayet ve adam öldürmekten suçlu bulundu ve Haziran ayında 22 yıl altı ay hapis cezasına çarptırıldı. Olaya karışan diğer üç polis de sivil haklar ihlallerinden suçlu bulundu. 

İşlenen suç nedeniyle Polis’te kurumsal değişim çağrıları yapıldı. O zamandan beri 30'dan fazla eyalet polis reformu yasasını geçirdi. Bununla birlikte polisin hesap verebilirliğini zorlamayı amaçlayan bir yasa tasarısı olarak 'George Floyd Polislikte Adalet Yasası'nın Kongre'deki ilerlemesi, Senato'da engellendikten sonra durdu. Halkın desteğine rağmen, federal düzeyde reform muhtemelen daha ileri gitmeyecek.

COP27'ye giden yol G7'den başlıyor

İklim değişikliği son aylarda jeopolitik gündemden aşağı doğru kaydı. Rusya'nın Ukrayna'yı işgali dünya düzenini altüst etti ve küresel bir gıda kıtlığı tehdidine neden oldu. Ancak Birleşmiş Milletler'in kasım ayında yapacağı bir sonraki iklim konferansı, COP27 öncesinde uluslararası iklim diplomasisi yeniden başlıyor. Çarşamba günü Berlin'de başlayan üç günlük G7 toplantısında konu tartışılacak.

Mısır'daki Şarm El-Şeyh'te düzenlenecek COP27'de, ülkeler geçen yıl İskoçya'nın Glasgow kentinde düzenlenen COP26'da verilen taahhütleri nasıl uygulamaya koyacaklarını ele alacak. Taahhütler, Ukrayna'ya milyarlarca dolarlık yardım yapan zengin ülkelerin şu anda ne kadar mali destek vermeye hazır olduklarına bağlı olacak. Özellikle Hindistan, Endonezya ve Vietnam gibi daha az zengin olan ülkeler, ekonomilerini karbondan arındırmalarına yardımcı olacak büyük paketler almak istiyor ve G7'yi bir anlaşma yapma yeri olarak görüyor.
Kaynak: The Economist

:
share
Siteyi Telegram'da Paylaşın
Siteyi WhatsApp'ta Paylaşın
Siteyi Twitter'da Paylaşın
Siteyi Facebook'ta Paylaşın