Türk lirası, merkez bankasının rezervlerindeki sert düşüş ve alışılmışın dışında para politikası nedeniyle ve NATO müttefikleriyle yaşanan açmazın ortasında geçen yılın sonlarında yaşanan değer kaybından bu yana dolar karşısında en fazla düşüşü gördü. Dolar/TL, 20 Aralık'tan bu yana ilk kez 16,15 seviyesini aşarken euro/TL 17,30'un üzerine çıktı.

'Rahatlama olasılığı çok düşük'

Gelişmekte olan piyasalarda bu yıl zaten en kötü performansı gösteren Türk Lirası, salı günü dolar karşısında dünyanın en büyük düşüşünü yaşadı ve %1,5 kadar gerileyerek son beş ayın en zayıf seviyesine indi. Enerji maliyetlerindeki artış, para biriminin değer kaybından ötürü Türkiye için daha yükseğe mal olduğu için rahatlama olasılığı çok düşük görülüyor.

Stockholm'deki SEB AB'nin gelişmekte olan piyasalar baş stratejisti Per Hammarlund, "Lira üzerindeki baskı artıyor” dedi ve durumu “sürekli yüksek enflasyon, Türkiye'de ve başlıca ticaret ortaklarında yavaşlayan büyüme işaretleri ve feci şekilde yanlış yönlendirilmiş para politikası"na bağladı.

Yaşanan, para birimi için göreceli istikrar dönemini sona erdiren, arka kapı müdahalelerinin ve tasarruf sahiplerini liranın zayıflamasından koruyan kur korumalı hesapların yardımıyla haftalarca süren piyasa türbülansının doruk noktasıdır. Tehlike, para biriminin daha savunmasız hale gelmesindedir ve nitekim merkez bankasının, enflasyon yirmi yılın en hızlı seviyesine yükselmesine rağmen, oybirliğiyle bu hafta faiz oranlarını sabit tutması bekleniyor.

Türkiye Merkez Bankası'nın bu perşembe günü yapılacak toplantıda faizi sabit tutmaya devam edeceğine kesin gözüyle bakılıyor

Türkiye’de merkez bankası faiz oranları fiyatlara göre ayarlandığında dünyanın en düşük faiz oranlarına sahip ve bu yaklaşık eksi %56’dır. Tüketici fiyatları nisan ayında yıllık %70 artmasına rağmen, merkez bankasının perşembe günü yapılacak toplantısında politika faizini %14'te tutacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Enflasyon karşısında faiz tamponundan yoksun olan banka, piyasayı istikrara kavuşturmak için konuşlandırılabileceği kaynak da azalmıştır. Brüt döviz rezervleri, 13 Mayıs'ta sona eren yedi günde bu yıl en fazla düşüşü gösterdi ve stoğu 10 ayın en düşük seviyesi olan 61,2 milyar dolara geriletti.

Goldman Sachs Group’a göre, ticari bankalar ve diğer merkez bankaları ile yapılan swaplar hariç, Türkiye'nin net yabancı varlıkları eksi 63,3 milyar dolara indi.

Para politikası aşırı gevşek kaldığı sürece, lirayı istikrara kavuşturmak, hükümetin tasarruf sahipleri ve yatırımcılar arasındaki güveni yeniden tesis etmenin başka yollarını bulma yeteneğine bağlıdır. Geçen yıl, Türkiye'nin döviz krizini kontrol altına almak için yeni bir finansal araç gerekiyordu ve kur korumalı hesaplar 13 Mayıs itibariyle 849 milyar liralık (53 milyar dolar) fon çekti.
Yetkililer, yeni kur korumalı hesapları faiz oranı arttırmanın yerine bir alternatif olarak lanse etti ve hükümet, herhangi bir döviz kaybı için tasarruf sahiplerini telafi edeceğini açıkladı.

‘Şapkadan yeni bir tavşan çıkması gerekecek’

Hammarlund, "Yetkililer, lirayı istikrara kavuşturmak için şapkadan başka bir tavşan çıkarmak zorunda kalacak. Ancak rezervlerin azalması ve faiz oranlarını yükseltme seçeneğinin söz konusu olmaması nedeniyle, liraya verilen desteğin nihayetinde hükümet bütçesinden sağlanması gerekecek” dedi.

Son haftalarda hesaplara girişler yavaşlarken, hükümet yanlısı medya hafta sonu politika yapıcıların yerli yatırımcıları enflasyondan korumak için pazartesi günü yeni bir araç açıklamayı planladıklarını bildirdi.

Hükümetin lira tasarruflarını desteklemek için yeni bir program başlatacağına dair beklentiler, pazartesi günü liranın desteklenmesine yardımcı oldu. Ancak böyle bir duyuru yapılmadığı için Türk Lirası salı günü değer kaybetti. 

Mevcut kur korumalı hesaplar bütçeye ekstra bir maliyet getirecektir.

Dubai'deki East Capital'in kıdemli danışmanı Emre Akçakmak, "Türkiye artık sadece zayıf para biriminin ek enflasyonist etkileriyle değil, aynı zamanda mali dengelerinde kur korumalı hesapların artan yüküyle de uğraşmak zorunda kalacak" dedi.
Kaynak: Bloomberg