ABD Başkanı Trump’ın damadı Jared Kushner, Hamas silahsızlandırılıncaya kadar Gazze topraklarının yarısının İsrail kontrolünde yeniden inşa edilmesini içeren bir planı gündeme getirdi.

ABD ve İsrail, Gazze’yi İsrail ile Hamas denetimindeki ayrı bölgelere ayırmayı ve militan grup tasfiye edilene kadar İsrail kontrolündeki bölgede geçici yeniden yapılanma yapmayı değerlendiriyor.

Hamas kontrolündeki bölgelere fon ayrılmayacak

ABD Başkan Yardımcısı JD Vance ve Jared Kushner, İsrail’de düzenledikleri basın toplantısında, ateşkese uyulmasını sağlamak amacıyla bu yaklaşımı özetledi; Kushner, Hamas kontrolündeki bölgelere fon ayrılmayacağını belirtti.

Kushner, “İsrail Savunma Kuvvetleri’nin kontrol ettiği bölgede” güvenliğin sağlanması halinde Filistinlilere barınma, iş ve yaşam alanları sağlanarak yeni bir Gazze inşa edileceğini söyledi.

Birçok Arap hükümeti, Gazze’nin bölünmesi fikrine şiddetle karşı çıkıyor; bunun, kalıcı bir İsrail kontrol bölgesi yaratacağı endişesi hakim ve asker göndererek bölgeyi denetlemek pek olası görülmüyor.

Wall Street Journal'ın görüştüğü üst düzey bir Amerikalı yetkili, planın henüz ön fikir aşamasında olduğunu ve önümüzdeki günlerde güncellemeler yapılacağını belirtti.

Ateşkes haritası ve saha gerçekleri

10 Ekim’de yürürlüğe giren ateşkes, İsrail’in kontrol alanını haritada belirleyen bir sınır çizdi; şu an İsrail bölgesi yaklaşık yüzde 53’lük alanı kapsıyor ve çeşitli kriterlere göre bu sınır daralabilir.

Plan, Hamas’ın silahsızlandırılması ve yeniden inşa yatırımlarını koruyacak alternatif bir yönetimin kurulması gibi çözülmemiş büyük sorunlara işaret ediyor; teknokrat bir heyet ve uluslararası güvenlik gücü önerilse de ayrıntılar belirsiz.

Wall Street Journal’ın haberine göre, bazı yetkililer, Gazze’nin İsrail işgali altındaki bölümüne taşınmayı kabul edecek Filistinlilere günlük hizmetlerin nasıl sağlanacağı gibi pratik sorunların çözülmesi gerektiğini vurguluyor.

Güvenlik endişeleri: Hamas militanlarının İsrail tarafına geçişi ve denetim

Plan doğrultusunda Hamas üyelerinin İsrail tarafına geçişinin nasıl önleneceği tartışılıyor; öneriler arasında İsrail’in yöneteceği güvenlik soruşturmaları bulunuyor.

Bazı İsrailli analistler, İsrail kontrolündeki bölgelerde yeniden inşa yapılmasının Hamas’ı siyasi ve operasyonel olarak zayıflatma imkânı sağlayabileceği görüşünü savunuyor..

Bölünmüş Gazze, Filistinli direnişini tetikleyebilir

Avrupa Dış İlişkiler Konseyi üyesi Tahani Mustafa gibi isimler, Gazze’nin bölünmesinin Filistinliler tarafından sert dirençle karşılanacağını; bunun Filistin devleti fikrinin bütünlüğünü zedeleyebileceğini söylüyor.

Mustafa, "Gazze, Filistin devleti için tek toprak bütünlüğü bölgesini temsil ediyordu. Böyle bir plan, Filistinlilerin korktuğu şeyi yaratabilir." dedi.

Tahani Mustafa, Trump planının, barış sürecine dair somut bir garanti olmaksızın Hamas’ın silahsızlanmasını talep etmesinin sorunun özü olduğunu söyledi. “Sonuçta ortaya çıkacak gerçek, bir çıkmaz durumu olacak.” diye ekledi.

Kaynak: WSJ