Dünyanın en büyük sığır eti ihracatçısı olan Brezilya’da, bitki bazlı diyetlere doğru ciddi bir kayış yaşanıyor.

Brezilya Kamuoyu ve İstatistik Enstitüsü (Ibope) tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Brezilya'da vejeteryanların sayısı altı yıllık bir süre içinde neredeyse iki katına çıktı. 2018'de 30 milyon kişi, yani Brezilyalıların % 14'ü vejetaryen veya vegan olduğunu bildirdi. 

212 milyon nüfuslu, yiyebildiğiniz kadar yiyebileceğiniz et lokantalarının dünya çapında ün saldığı bir ülke olarak Brezilya’daki bu değişim birçok insanı şaşırtıyor. Sığır çiftliklerinin küresel iklim değişikliğine ve karbon ayak izine olumsuz etkisi nedeniyle hayvan bazlı proteinin bitki bazlı kopyalarını yapan bir dizi yeni şirketin bu değişimde etkisi büyük.

2019'da süpermarketlerde ve restoranlarda ilk kez hayvan bazlı protein analoglarının yaygın bir şekilde piyasaya sürülmesinden bu yana, Brezilya’da bitki temelli yemek girişimleri artan talep gördü. New Butchers adındaki Brezilya firmasının kurucuları, müşterilerin birkaç yıl içinde, inek etinden yapılmış hamburger köftesi ile bezelye proteini, pancar suyu ve patates nişastası ile üretilen bitki bazlı köfte arasındaki ayrımı anlayamayacağını tahmin ediyor. New Butchers'ın kurucu ortağı Bruno Fonseca, "Bir devrim gerçekleştiriyoruz" diyor. 

Uzmanlar, hayvan bazlı proteinden uzaklaşmanın esas olarak sağlık sorunlarının neden olduğunu kaydediyor. Brezilya'da son zamanlarda insanlar ekstra hareketsiz yaşamı benimsedikçe ve abur cubur yemekler daha düşük maliyetli ve erişilebilir hale geldikçe kilo sorunları, diyabet ve kalp sorunları arttı.

Hayvan hakları hareketleri ve hayvan çiftlikleri nedeniyle artan ormansızlaşma, Brezilyalıları hayvan ürünlerinden uzaklaştıran ikincil unsurlardır.

Geçmişte, Brezilyalıların ezici çoğunluğu için etten vazgeçmek düşünülemezdi. Ülke çapında popüler bir yemek olan Feijoada, fasulye ve domuz etiyle yapılan bir güveçtir. Halk arasında biftek, tavuk ve sosisten oluşan, açık havada yapılan hafta sonu kebapları ülke çapında saygı duyulan bir ritüeldir.

Brezilya Good Meals Enstitüsü'nün Genel Müdürü Gustavo Guadagnini, "Çok kısa bir süre öncesine kadar Brezilyalıların et tüketmeyi bırakması, kimliklerinin bir parçasını yok edilmesi olarak görülüyordu...Artık bireylerin tüketmeye alıştıkları aynı yemekleri yeni uygulamalı bilimlere dayalı bir yaklaşımla sunuyoruz" diyor.

Hayvan hakları derneği Mercy for Animals'ın Genel Müdürü Sandra Lopes, hayvan çiftliklerinde hayvanların maruz bırakıldığı şiddetle ilgili gizli araştırmalar yapan bir ekibi yönetiyor. Mercy for Animals, devlet okullarında öğrencilere verilen et yemeklerinin azaltılmasında kayda değer bir başarı elde etti.

Lopes, ülke çapındaki bir dizi devlet kolejinin hayvan bazlı proteini gelecekte tamamen ortadan kaldırarak, % 20 oranında azaltmayı kabul ettiğini belirtiyor. 

Brezilya’nın önde gelen sanatçılarından biri olan Anitta, çevresel etki endişesinden dolayı et tüketimini büyük ölçüde azalttığını söylüyor.

YouTube'da 40 milyondan fazla abonesi olan Brezilyalı video blog yazarı ve girişimci Felipe Neto, son bir yılda neden vejeteryana dönüştüğünü izleyecilerine anlatırken, muhtemelen Brezilya'daki en militan veganı ve ünlü bir televizyon sunucusu olan 57 yaşındaki Xuxa Meneghel vegan beslenme planının gücünü ve libidosunu artırdığını aktarıyor. Meneghel hayvan tüketmenin sadece sağlıksız değil, aynı zamanda mantıksız olduğunu da vurguluyor ve "İnsanları, doğum günlerini arkadaşlarının yanı sıra koca bir tabakta cansız hayvanlarla birlikte kutlamaları hakkında yeniden düşünmeye çağırıyorum. İnsanların kadavra tüketimini azalttığını görmeyi çok isterim" diyor.

Brezilyalıların et sevgisine bel bağlayan firmalar değişimin farkına vardıkları için, gittikçe daha fazla talep edilen bitki bazlı pazara yönelmeye başladılar.

Brezilya'nın en sevilen yemek zinciri mekânlarından biri olan Outback Steakhouse, bu yılın başlarında brokoli ve karnabaharla yapılan bir burgeri piyasaya sürdü.

Dünyanın en büyük et işleme firması olan Brezilya merkezli JBS, Amazon'da yasadışı ormansızlaşmadaki payı nedeniyle, et ile aynı doku ve stile sahip olan bitki bazlı bir ürün serisini piyasaya sürdü.

Şirket, önümüzdeki yıllarda insanları sürdürülebilir bir şekilde beslemek için bu sektörü geliştirmenin en önemli stratejileri olduğunu söylüyor.

2019'da marketlere bitki bazlı et ve benzeri ürünleri satan Fazenda Futuro'nun kurucusu Marcos Leta, ciddi bir bitki bazlı yemek ihracatçısı olma potansiyeli taşıdıklarını söylüyor. Leta, kısa bir süre önce köfte, dana eti ve sosis taklidini içeren ürünlerini Hollanda'ya ihraç etmeye başladı. İngiltere, Almanya ve Latin Amerika'daki bir dizi başka uluslararası lokasyonda dağıtım teklifleri imzaladı.

Kaynak: New York Times