ABD Başkanı Trump, Pentagon'a Rusya ve Çin ile "eşit bir temelde nükleer silahlarımızı test etmeye başlama" emri verdiğini söyledi.

ABD, son nükleer silah denemesini 1992 yılında gerçekleştirmiş ve yeraltı patlamalarına yasak getirmişti.

Ancak Trump'ın nükleer savaş başlıklarının test edilmesinden mi yoksa bunları taşıyan füzelerden ve diğer teslimat sistemlerinden mi bahsettiği henüz netlik kazanmadı. 

Trump, sosyal medyada "Diğer ülkelerin test programları nedeniyle, Savaş Bakanlığı'na Nükleer Silahlarımızı eşit şartlarda test etmeye başlaması talimatını verdim," diye yazdı. "Bu süreç hemen başlayacak." dedi.

Trump, Güney Kore'de Çin lideri Şi Cinping ile yaptığı görüşmenin açılış konuşmasının ardından bir gazetecinin nükleer silah planıyla ilgili sorusuna ise yanıt vermedi. 

Trump’ın açıklamaları yalnızca askeri alanda değil, ticaret politikalarında da dikkat çekici bir değişime işaret etti.

Çin'e uygulanan gümrük vergileri düşecek

Çin lideri ile görüştükten sonra Çin'in fentanil üretiminde kullanılan kimyasalların ihracatının engellemesi karşılığında Çin'e uygulanan gümrük vergilerinin derhal düşürüleceğini söyledi.

Trump ayrıca Çin'in "büyük miktarda, muazzam miktarda soya fasulyesi" satın almayı kabul ettiğini ve "tarım ürünlerinin derhal satın alınacağını" da duyurdu.

ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ise, Trump ve Şi'nin, Çin'in nadir toprak elementlerinin ihracatına uyguladığı kontrolleri hafifleteceği konusunda mutabakata vardıklarını söyledi.

Trump, Air Force One uçağıyla ABD'ye dönerken gazetecilere "Muhteşem bir toplantı olduğunu düşünüyorum." dedi. Nisan ayında Çin'e gideceğini ve ardından Şi Cinping'in de ABD'yi ziyaret edeceğini açıkladı.

Rusya geçtiğimiz günlerde yeni tip nükleer enerjili füze ve su altı insansız hava aracını denemişti

Trump'ın nükleer test paylaşımını neden yaptığı henüz belli olmasa da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin bu hafta Rusya'nın yeni tip nükleer enerjili seyir füzesi ve nükleer enerjili su altı insansız hava aracını denediğini açıklamıştı.

ABD ile Rusya arasındaki son büyük nükleer silah kontrol anlaşması olan Yeni START yaklaşık 100 gün sonra sona erecek. Anlaşma, her ülkeyi, genellikle kıtalararası balistik füzeler olmak üzere, kıtaları aşabilen türden, konuşlandırılmış stratejik silah sayısıyla sınırlandırıyor.

Anlaşma tekrar uzatılamaz nitelikte olsa da temmuz ayında Alaska’daki Trump-Putin görüşmesinde Putin, her iki ülkenin de konuşlandırılmış silahlara getirilen sınırlamalara bir yıl daha uyma konusunda gayriresmi bir anlaşmaya varabileceklerini söylemiş; Trump’ta, gazetecilere Putin'in fikrinin iyi olduğunu düşündüğünü açıklamıştı. Ancak bu, Trump’ın Putin’i Ukrayna’da sivillere saldırmaya devam etmesi ve görüşmeleri uzatmakla suçlamasından önceydi. 

Trump, sosyal medya mesajında ABD'nin diğer tüm ülkelerden daha fazla nükleer silaha sahip olduğunu ve ilk döneminde ABD nükleer cephaneliğini geliştirdiği için övgü aldığını söyledi. "Muazzam yıkıcı gücü nedeniyle bunu yapmaktan NEFRET EDİYORDUM ama başka seçeneğim yoktu! Rusya ikinci, Çin ise üçüncü sırada, ancak 5 yıl içinde eşitlenecekler" diye yazarak, neden nükleer deneme çağrısında bulunduğunu açıkladı.

Rusya ve Çin yeraltı nükleer denemeleri yapmıyor, ancak füze ve diğer fırlatma sistemlerini test ediyorlar. Kuzey Kore nükleer denemeler yapmaktadır, ancak 2017’den bu yana böyle bir deneme gerçekleştirmemiştir.

Öncesinde ABD 1.000'den fazla nükleer deneme gerçekleştirdi. Çin ise 45 nükleer deneme gerçekleştirdi; sonuncusu 1996'da yapıldı. 

Nükleer denemelere yeniden başlanması ABD'nin aleyhine de olabilir; zira Amerikan silah kompleksi Çin'den çok daha fazla nükleer deneme gerçekleştirdi ve dolayısıyla daha fazla veriye dayanıyor. 

"ABD'nin testlere yeniden başlaması Rusya ve Çin için bir hediye olacaktır"

Eski Başkan Bill Clinton'ın Ulusal Güvenlik Konseyi'nde kitle imha silahları konusunda en üst düzey uzman olarak görev yapan Gary Samore, "ABD nükleer cephaneliğinin güvenilirliğini garanti altına almak için test yapılmasının gerekli olduğunu düşünmüyorum. Bu, yeni tip nükleer silahlar geliştiren ve testlerin yeniden başlamasından faydalanacak olan Rusya ve Çin için bir hediye olacaktır." dedi.

ABD, yeraltı denemelerini yasaklayan Kapsamlı Deneme Yasağı Anlaşması'nı 1996 yılında imzaladı, ancak anlaşmayı hiçbir zaman onaylamadı.

ABD nükleer laboratuvarlarının yöneticileri, gelişmiş simülasyon ve deneylere dayanarak cephaneliğin güvenilirliğini düzenli olarak onaylıyor. ABD'nin bir nükleer denemeyi hazırlayıp gerçekleştirmesi, eğer emir verilirse, aylar sürebilir.

Rusya ve diğer büyük güçler gibi Çin de nükleer deneme yasağına uyuyor. Ancak Pekin, cephaneliğini kısıtlayacak veya denetim imkânı sağlayacak silah kontrol anlaşmalarına hiçbir zaman dahil olmadı.

Kaynak: Wall Street Journal