Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü OPEC’in, Rusya dahil Suudi Arabistan liderliğindeki sekiz üyesinin oluşturduğu OPEC+, aralık ayında günlük 137 bin varil daha ham petrol üretimine başlayacaklarını, ancak 2026’nın ilk üç ayında ocak, şubat ve mart aylarında daha fazla artış yapmayacaklarını açıkladı.

Grup, pazar günü çevrimiçi bir toplantının ardından yaptığı açıklamada, mevsimselliği gerekçe göstererek gelecek yılın ilk üç ayında üretimi artırmayacaklarını belirtti. Petrol rafinerilerinin sık sık bakıma girdiği tatil sezonunun sona ermesinin ardından, ilk çeyrekteki petrol talebi genellikle daha zayıflıyor.

Petrol piyasası, Rusya'nın en büyük iki petrol şirketine yönelik yeni ABD yaptırımlarıyla sarsılmıştı. 

Norveç merkezli enerji araştırma şirketi Rystad'ın jeopolitik analiz şefi Jorge León, Financial Times’a yaptırımların etkisinin ne kadar ciddi olacağını söylemek için henüz çok erken olduğunu belirtti.

“Ham petrol ihracat rakamları istikrarlı görünüyor, ancak bunun nedeni ham petrolün yaklaşık bir ay önce üretilmiş olması. Aslında ihracat üç ila dört hafta içinde bazı sinyaller vermeye başlayacak." dedi.

"OPEC+ duraklayarak fiyatları koruyor, birlik oluşturuyor ve yaptırımların Rus varillerine nasıl yansıyacağını görmek için zaman kazanıyor." yorumunu yaptı.

ABD, ekim ayı sonunda Rusya'nın en büyük iki petrol şirketi Rosneft ve Lukoil'e yaptırımlar uyguladı ve bu şirketlerle iş yapan tüm finans kuruluşlarına da ikincil yaptırımları duyurdu.

Yaptırımlar öncesinde varil başına yaklaşık 60 dolar ile son beş ayın en düşük seviyesine gerileyen petrol fiyatları, bunun üzerine 65 doların üzerine çıktı. Ancak Rus ham petrol ihracatının nihayetinde yeni akış yolları bulacağı beklentileriyle fiyatlar kısa sürede indi. Brent petrolü pazartesi günü varil başına 65 ABD dolarına yakın bir seviyeye yükseldi. Petrol fiyatları bu sene yaklaşık yüzde 15 gerilemişti.

Araştırma şirketi Energy Aspects, yaptırımlardan günde 1,4 ila 2,6 milyon varil arasında Rus ham petrolünün etkilenebileceğini, en çok etkilenenin ise Hindistan'ın ithalatı olacağını tahmin ediyor.  

Piyasalar yaptırımların Rus petrolünün akışını engelleyeceğine dair şüpheci

Ancak piyasa, Moskova'nın ihracatını kontrol altına alma girişimlerini atlatmak için 2022'den bu yana inşa ettiği kapsamlı yapılar göz önüne alındığında, yaptırımların Rus petrolünün akışını ciddi şekilde engelleyeceği konusunda şüpheci olmaya devam ediyor.  

Dünyada mevcut çeyrekte günlük ortalama 3,7 milyon varil petrol fazlası bulunuyor

OPEC, ekonomik büyümenin yavaşladığı bir dönemde fiyatları istikrara kavuşturmak amacıyla 2023 yılında üretimi kısmaya başladı. Ancak Viyana merkezli kartel, o zamandan beri ABD kaya petrolü üreticileri, Brezilya ve Guyana'ya kaptırdığı pazar payını geri kazanmak ve üretim kotasını düzenli olarak aşan bazı üyeleri dizginlemek için strateji değiştirdi. Bu sefer de grubun üretim artışları arz fazlası endişelerini artırdı. 

Uluslararası Enerji Ajansı'nın ekim ayındaki tahminine göre, dünyada mevcut çeyrekte günlük ortalama 3,7 milyon varil petrol fazlası bulunuyor. JPMorgan analistleri ise bu rakamı 3,6 milyon varil olarak tahmin ediyor.

OEPC+ üyesi sekiz üretici (Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Kazakistan, Cezayir ve Umman) bir sonraki toplantısını 30 Kasım'da yapacak. 

Wall Street bankası 2026 için ham petrol fiyatlarına ilişkin yakın vadeli tahminini 57,50 dolardan 60 dolara yükseltti

Morgan Stanley, OPEC+'nın üretim artışlarını durdurma kararının ardından ham petrol fiyatlarına ilişkin yakın vadeli tahminini yükseltti. 

Wall Street bankası pazartesi günü yaptığı açıklamada, 2026'nın ilk yarısı için Brent petrolünün varil başına fiyat tahminini 57,50 ABD dolarından 60 ABD dolarına yükselttiğini duyurdu.

Morgan Stanley, arz fazlasının 2027'nin ikinci yarısında dengeleneceğini ve bu süre zarfında fiyatların 65 ABD dolarına yükseleceğini tahmin etti.

Kaynaklar: Financial Times - WSJ - Bloomberg