Rusya’nın federal bütçe açığı yıl başından bu yana 4,2 trilyon rubleye ulaştı; bu rakam, 2023’ün aynı döneminde kaydedilen 2,1 trilyon rublenin iki katı. Haziran ayında yapılan ilk revizyonun ardından, Devlet Duması geçen ay kötüleşen ekonomik görünüm karşısında 2025 federal bütçesine yönelik ikinci bir revizyonu onayladı.

Rusya Maliye Bakanlığı verilerine göre, federal bütçe açığı ocak-ağustos döneminde 4,2 trilyon rubleye (yaklaşık 45 milyar avro) ulaştı. Bu rakam, 2024 yılına kıyasla çok daha yüksek; zira aynı dönemde bütçe açığı 30 milyar rublenin altındaydı. Ayrıca bu miktar, 2023 yılındaki seviyenin (2,1 trilyon ruble ya da 22,5 milyar avro) tam iki katına denk geliyor.

Rusya bütçesinin ekim ayındaki petrol ve doğalgaz gelirleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27 azaldı

Savaşın yol açtığı harcama artışına ek olarak, petrol ve gaz satışlarından elde edilen gelirler düşmeye devam ediyor. Ocak-ekim döneminde bu kalemlerden elde edilen gelir 7,5 trilyon ruble olarak gerçekleşti; bu da geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 21,5 oranında bir azalma anlamına geliyor.

Gelirler 2023 yılıyla karşılaştırıldığında göreceli olarak istikrarlı görünse de, Maliye Bakanlığı bu yıl için başlangıçta 11 trilyon ruble gelir öngörmüştü. Ancak petrol fiyatlarındaki düşüş ve rublenin değer kazanması nedeniyle bu tahmin daha sonra 8,65 trilyon rubleye düşürüldü.

Geçen ay, kötüleşen ekonomik görünüm karşısında 2025 federal bütçesi için ikinci bir revizyon daha yapıldı. Başlangıçta GSYİH’nın %0,5’i olarak tahmin edilen bütçe açığının, nihayetinde bu yıl Rusya GSYİH’sının %2,6’sına (yaklaşık 5,7 trilyon ruble) kadar ulaşması bekleniyor. Bu da ilk tahminlere göre bir yılda beş kat artış olduğunu gösteriyor.

Üç yılı aşkın süredir devam eden yoğun savaşın ardından Rus ekonomisi ciddi bir dengesizlik yaşıyor. Bunun başlıca nedeni, 2015-2024 yılları arasında iki katına çıkan askeri harcamalar, üretim kapasitesinin savaş çabasına yönlendirilmesi ve Batı yaptırımları.

Federal bütçenin temel parametrelerinin bu kadar sık revize edilmek zorunda kalması, iktidarın Rus ekonomisini Merkez Bankası’nın öne sürdüğü “yumuşak iniş” (soft landing) stratejisi doğrultusunda istikrara kavuşturmakta zorlandığını ortaya koyuyor.

24 Ekim’de kurum, politika faizini 0,5 puan düşürerek haziran ayından bu yana dördüncü kez faiz indirimi gerçekleştirdi. Faiz oranı şu anda %16,5 seviyesinde bulunuyor. Bu oran, Ekim 2024 ile Haziran 2025 arasında ulaşılan %21’lik zirvenin altında olsa da, Ukrayna’nın işgalinden önceki seviyelerin hâlâ üzerinde.

Kaynak: Grand Continent