Geçtiğimiz ay 260 kişinin hayatını kaybettiği Air India kazasına, motorlara giden yakıtın kesilmesinin neden olduğu ön raporda belirtildi.

Londra’ya gitmek üzere olan uçak, Hindistan’ın Ahmedabad Havalimanı’ndan henüz kalkış yapmışken yere çakıldı. Uçakta bulunan herkes hayatını kaybederken, yalnızca bir yolcu hayatta kaldı.

Hindistan Uçak Kazaları Soruşturma Bürosu’nun (Aircraft Accident Investigation Bureau) raporuna göre, Boeing 787 Dreamliner tipi uçağın kokpitinde bulunan yakıt kontrol düğmeleri çevrilmişti ve bu, motorlara yakıt akışını durdurmuştu. Raporda, bu düğmelerin bir kişi tarafından mı yoksa başka bir şekilde mi çevrildiği belirtilmedi.

Soruşturmayı yürüten ekip, uçağın “kara kutu” cihazlarından verileri kurtarmayı başardı. Bu veriler arasında 49 saatlik uçuş verisi ve kazaya ilişkin iki saatlik kokpit ses kaydı da bulunuyor.

Rapora göre, uçak saatte 180 knot hıza ulaşmışken, her iki motorun yakıt kesme düğmeleri “RUN (çalıştır)” konumundan “CUTOFF (kes)” konumuna arka arkaya ve yalnızca bir saniyelik aralıkla geçirilmişti.

“Kokpit ses kaydında, pilotlardan biri diğerine ‘Neden kestin?’ diye soruyor. Diğer pilot ise kendisinin bunu yapmadığını söylüyor.” ifadeleri raporda yer aldı.
Bundan kısa bir süre sonra, düğmeler tekrar doğru pozisyonlarına getirildi ve motorlar yeniden çalışmaya başlıyordu ki kaza gerçekleşti.

Boeing 787 tipi uçaklarda yakıt kesme düğmeleri, iki pilot koltuğunun arasında, gaz kollarının hemen arkasında yer alıyor. Bu düğmelerin çevresinde metal bir koruma çubuğu bulunuyor ve yanlışlıkla çevrilmemesi için özel bir kilitleme mekanizmasıyla korunuyor.

Uçuşun hemen ardından uçağın Ram Air Türbini devreye girdi, rapora göre uçak havaalanı sınır duvarını geçmeden irtifa kaybetmeye başladı.

Rapor, kalkıştan sonraki ilk tırmanış sırasında uçağın acil durum güç kaynağı olan Ram Air Türbini’nin devreye girdiğini gösteren havaalanı görüntülerinin bulunduğunu belirtti. Uçak, havaalanı sınır duvarını geçmeden önce irtifa kaybetmeye başladı.

Raporda, “Uçuş esnasında yakıt kontrol anahtarlarının CUTOFF’tan (kes) RUN (çalıştır) konumuna alınmasıyla birlikte, her bir motorun gelişmiş çift motor kontrol ünitesi, yeniden ateşleme ve güç geri kazanım sürecini otomatik olarak yönetir.

Motorlar yeniden ateşlenmeye çalışırken birkaç saniye sonra pilotlardan biri telsizle, acil yardım gerektiğini bildiren “MAYDAY MAYDAY MAYDAY” çağrısı yaptı. Hava trafik kontrolörü, uçağın çağrı kodunu sordu ancak yanıt alamadı ve uçağın uzakta yere çakıldığını gördü.

Yakıt kontrol anahtarları kazaen çalışmaz, otomatik hareket etmez

CNN’in güvenlik analisti David Soucie, yakıt anahtarlarının ancak bilerek çevrilebilecek şekilde tasarlandığını, tümünün yanlışlıkla kapatıldığı durumların ise "son derece istisnai" olduğunu belirtti.

Soucie, “Yıllar boyunca bu anahtarlar kazara çevrilmemeleri ve otomatik olarak hareket etmemeleri için geliştirildi. Kendiliğinden hareket etmezler.” ifadelerini kullandı.

Kaptan 56 yaşında ve 15.000 saatten fazla uçuş tecrübesine sahipti. Yardımcı pilot ise 3.400 uçuş saati geçmişi olan 32 yaşında bir erkekti.

Soruşturmacılar, enkazda bulunan ekipman ayarlarının kalkış için normal değerlere sahip olduğunu belirtti. Uçaktaki yakıt test edildi ve kalitesi yeterli bulundu. Uçuş yolunda kayda değer kuş faaliyeti de gözlemlenmedi.

Uçağın kalkış ağırlığı izin verilen sınırlar içerisindeydi ve uçakta “tehlikeli madde” bulunmadığı belirtildi. Ayrıca kanatlardaki flap ayarının kalkış için uygun olan 5 derece pozisyonunda olduğu, iniş takımı kolunun ise aşağı pozisyonda bulunduğu tespit edildi.

Rapora göre, sol motor 26 Mart’ta, sağ motor ise 1 Mayıs’ta uçağa takılmıştı.

Air India, uçakta 242 yolcu ve mürettebat bulunduğunu açıkladı. Bunların arasında 169 Hindistan vatandaşı, 53 İngiliz, 7 Portekizli ve 1 Kanadalı vardı.
Uçakta bulunanlara ek olarak, uçağın BJ Tıp Fakültesi ve Hastanesi yurt binasına çarpmasıyla yerdeki bazı kişiler de hayatını kaybetti.

Rapor, toplamda 260 kişinin yaşamını yitirdiğini belirtiyor. Bunlardan bir kısmı, uçağın yurt binasına çarpması sonucu hayatını kaybeden sivil kişilerdi.

Haberin tamamını CNN’den okuyabilirsiniz.